Rejestracja roweru elektrycznego – czy jest konieczna?
E-bike, czyli rower elektryczny to nowość w świecie kolarstwa. Połączenie tradycyjnego roweru z elektrycznym systemem wspomagania stanowi niemałą rewolucję. Jakie są zasady użytkowania roweru elektrycznego i czy istnieje zależność między rowerami elektrycznymi a polskim prawem?
E-bike – definicja
Chociaż w Polsce nie prowadzi się dokładnych statystyk co do ilości sprzedanych rowerów elektrycznych, to dokładnie sprawdza się zarejestrowane pojazdy. Rozwój mobilności wymusza zmiany w prawie, jaką było między innymi prowadzenie definicji e-bike’ów. Definicja określa, że rower elektryczny to: “Pojazd o szerokości nieprzekraczającej 0,9 m poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem; rower może być wyposażony w uruchamiany naciskiem na pedały pomocniczy napęd elektryczny zasilany prądem o napięciu nie wyższym niż 48 V o znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250 W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h”.
Można więc w skrócie zapamiętać, że legalnie używany rower elektryczny w Polsce to sprzęt, który:
- wspomaganie napędem kończy się na 25 km/h, a potem jest poruszany siłą mięśni,
- ma moc do 250 W,
- ma nie większe napięcie niż 48V.
Czy rejestracja e-bike’a jest wymagana?
Rowery elektryczne stanowią z definicji rowery z silnikiem elektrycznym. Jedni doceniają ich możliwości, inni negują. Sposób działania e-bike’ów jest jednak podstawą do tego, aby klasyfikować je jak tradycyjne rowery. Elektryczny napęd nie zastępuje konieczności pedałowania, ale stanowi jedynie wsparcie dla kolarza. Rosnące zainteresowanie rowerami elektrycznymi sprawia jednak, że rodzi się coraz więcej pytań, wśród których najwięcej osób zastanawia się nad problemem, jakim jest rejestracja roweru elektrycznego. Czy trzeba rejestrować e-bike?
To zależy. Rowery elektryczne przed nowelizacją ustawy z 1 kwietnia 2011 r. traktowały współczesne e-bike jako pojazd pokrywający się definicją z tradycyjnym jednośladem. Technologia poszła jednak do przodu i parametry rowerów elektrycznych znacząco uległy polepszeniu. Kryteria wprowadzone przez polskiego ustawodawcę nie pokrywają się jednak z zamiarami producentów rowerów elektrycznych, którzy nie egzekwują przepisów każdego państwa. Na rynku pojawiają się coraz nowsze modele e-bike’ów, które generują większą moc przy pedałowaniu niż dozwolona czy są wyposażone w dodane czujniki. To sprawia, że ustawodawca nie nadąża za rozwojem mobilności i mamy do czynienia ze zjawiskiem tzw. martwego prawa. Pewne jest jednak to, że rowery elektryczne w świetle polskiego prawa to pojazdy napędzane siłą własnych mięśni o silnikiem elektrycznym, a nie silnikiem spalinowym (jak w przypadku motorowerów). Nie trzyma ich rejestrować, a więc nie ma konieczności dokonywania ich przeglądów oraz uiszczania opłat za ubezpieczenie. Istnieją jednak wyjątki.
Kiedy trzeba zarejestrować rower elektryczny?
Kluczowe w przypadku rozstrzygnięcia czy dany rower elektryczny trzeba zarejestrować jest występowanie manetki. Jest to element osprzętu elektrycznego, który pozwala na sterowanie pracą silnika elektrycznego, a tym samym umożliwia lub wspomaga pedałowanie nawet powyżej dozwolonych 25 km/h. Taki sprzęt nie jest traktowany jako rower i należy go zarejestrować. Zgodnie z ustawą obowiązującą od 2012 r. pojawiła się nowa definicja motoroweru, która w niektórych przypadkach lepiej pasuje do konkretnego modelu. Jeśli rower elektryczny nie spełnia norm tradycyjnego jednośladu, to najprawdopodobniej zostanie przypisany do kategorii motorowerów, co wiąże się z dodatkowymi ograniczeniami oraz wymogami. W zależności od mocy silnika polskie prawo wymaga rejestracji takiego sprzętu np. jako skuter, co wymaga homologacji. Co więcej, tak zarejestrowany sprzęt nie pozwala na poruszanie się rowerem po ścieżce rowerowej czy chodniku. W konsekwencji rośnie liczba niezarejestowanych e-bike’ów.
Czy trzeba mieć uprawnienia do jazdy rowerem elektrycznym?
Osoby dorosłe mogą korzystać z e-bike’ów bez żadnych dodatkowych uprawnień, które są jednak konieczne dla dzieci i młodzieży do 18 roku życia. Rowerem elektrycznym, tak samo jak rowerem tradycyjnym może się poruszać tylko osoba, która zdała egzamin na kartę rowerową. Rowerem elektrycznym można się poruszać po drogach i ścieżkach rowerowych, ale nie wolno po chodnikach.
Jazda na rowerze elektrycznym jest bezpieczna, o ile korzysta się z e-bike’a rozsądnie. Przepisy polskiego prawa jasno określają, że można się na nim poruszać z ograniczeniem prędkości do 25 km/h, jednak wysokiej jakości sprzęt może się rozpędzić nawet do 70 km/h, co stanowi ryzyko utraty zdolności do utrzymania pojazdu i zwiększa prawdopodobieństwo wypadku.